DÜNYA KOAH GÜNÜ
KOAH (kronik obstruktif akciğer hastalığı), kelime anlamı olarak baktığımızda uzun süreli devam eden (kronik) ve hava yollarının tıkanmasıyla (obstruktif) bir akciğer hastalığıdır. KOAH en başta sigara olmak üzere uzun yıllar boyunca zararlı gaz ve toz maruziyeti sonrasında ortaya çıkar.
Hastalık en sık 40lı yaşlarda ortaya çıkar ve tanı konulanların büyük çoğunluğu sigara içen kişilerdir. Genellikle nefes darlığı, öksürük, balgam gibi semptomlarla kendini gösterir. Ülkemizde 2020 itibariyle 5 milyon KOAH hastası olduğu tahmin edilmektedir, fakat bu hastaların çoğu doktora gitmediğinden çok azına teşhis konulmaktadır. Tanı, risk faktörü ve semptomu olan
kişilerde solunum fonksiyon testi ile hava akımı kısıtlılığı gösterilerek konulur. Ayrıca KOAH tanısı koymakta uzman hekim tarafından yapılan muayene, akciğer görüntülemesi ve hastadan ayrıntılı alınmış bir öykü de önemlidir. Hastalığın seyri sırasında alevlenmeler görülebilmekte ve bu alevlenmeler hem hastalığın ilerlemesini hızlandırmakta hem de sonraki alevlenme riskini artırmaktadır.
Her sene 16 Kasım tarihinde Dünya KOAH Günü etkinlikleri birçok ülkede yapılmaktadır. İlk olarak 2002 yılında kabul edilen Dünya KOAH Günü’nde amaç KOAH hastalığının toplumlarda bilinirliğini artırmak ve risk faktörü olan kişilerde erken tanı konulup tedavi başarısını artırmaktır.
KOAH tedavisinin temelini “sigaranın terk edilmesi” oluşturur. Tedavinin başarılı olması için ayrıca hastaların tozlu, dumanlı ortamlardan kaçınması ve verilen ilaçlarını düzenli kullanması gerekir. İlaçlar hastalığın ilerlemesini önlemez bu nedenle sadece nefes darlığını azaltmak için kullanılırlar. Bunların yanında çok ağır olmamak kaydıyla düzenli egzersiz, ideal kiloyu muhafaza etmek, düzenli ve dengeli beslenmek, soğuk havalarda kendini korumak, her sene düzenli grip aşısı yaptırmak da KOAH hastalarının hayat kalitesini artırmak adına önerilmektedir.
Sonuç olarak her hastalıkta olduğu gibi KOAH’ta da erken tanı ve düzenli doktor kontrolü önemlidir. Tedavide asıl faktör ise sigaraya hiç başlanmaması, başlanmışsa da bir an önce sigaranın bırakılmasıdır. Özellikle 40 yaş üstü sigara ve duman maruziyeti olan nefes darlığı, öksürük, balgam gibi şikayetleri olan bireylerin gecikmeden en yakın göğüs hastalıkları uzmanına başvurmasını öneriyoruz.
